Antik Şehirler
Hisartepe, Kargatepe, Fırkatepe ve Uğurlunaip Tepesini kapsayan alanda kurulmuş olan Bithinium Claudioa Polis şehrinin tarihi ise 1978 yılı Hisartepe kazısında ortaya çıkan bulgulara göre MÖ.VII.Yüzyıla kadar gitmektedir. Helenistik dönemde Bithynia Kralı Ziaelas'ın (MÖ.255-235) doğu seferi sırasında ele geçirilerek Bithynia Krallığına bağlanan şehir o dönemde imar edilmiş ve şehre Bithinium ismi verilmiştir. Günümüz yerleşiminin, antik şehrin üzerinde kurulması nedeni ile ayakta kalmış hiçbir yapı bulunmamaktadır. Ancak, 1978 yılı Hisartepe kazısında, Roma İmparatoru Hadrian (MS 117-138) tarafından yaptırılmış olan Antinous Tapınağına ait mimari parçalar bulunuş, Hisartepenin güney yamaçlarında ise Antik Tiyatro'ya ait bazı izler tespit edilmiştir. Antinous Tapınağına ait sütun, arşitrav ve friz parçaları ile Antik Tiyatro'ya ait kitabeli bir friz paçası halen Bolu Müzesinde sergilenmektedir. Geçmiş yıllarda, şehrin muhtelif yerlerinde yapılan inşaatlara ait temel harfiyatlarında Roma dönemine ait heykeller, mimari parçalar ve mezar stelleri bulunmuştur. 1995 - 1997 yılları arasında Bolu Merkez Sümer Mahallesi ve Karaçayır Mahallesinde bulunan üç ayrı parselde, Bolu Müzesince yapılan kurtarma kazılarında toplam 30 adet Roma dönemi lahit ve tuğla mezarı açığa çıkarılmıştır. Mezarlarda bronz sikkeler, pişmiş toprak koku kabı ve kandiller, gözyaşı şişeleri gibi çok sayıda mezar hediyesi ele geçmiştir. MS.2-3 Yüzyıllara tarihlendirilen söz konusu mezarların yayılma alanları göz önünde bulundurulduğunda, Roma dönemi nekropolünün bu kadar geniş bir alanı kapsaması, antik Claudio Polis'in büyüklüğü konusunda da fikir vermektedir. Sümer Mahallesinde yapılan kazıda bulunan mezar hediyeleri, Roma dönemi yine Bolu Müzesince şehir içinde yürütülen çalışmalarda, 1995 yılında Belediye Su İşleri Binası önünde, Claudio Polis kentine ait tek örnek olan küçük bir mozaik taban döşemesi ve 1996 yılında Büyükcami Mahallesi Katlı Otopark yanında büyük blok taşlarla inşa edilmiş Roma Yolunun 15 Metrelik bir bölümü açığa çıkarılmıştır. Ayrıca, Bolu Şehir Merkezinde Erken Hristiyanlık dönemine ait içi fresk süslemeli Hypoge'lere rastlanmaktadır. Şehirde Bizans döneminden kalma izler bulunmakta ve bu döneme ait bazı eserler Bolu Müzesinde sergilenmektedir.
 | |
| Seben Kaya Evleri Bolu ili, Seben ilçesinde birbirine yakın aralıklara, kayalara oyularak yapılmış çok sayıda evden oluşan yerleşim yerleri mevcuttur. Bunlardan en önemlileri Alpagut köyü - Muslar mahallesi, Çeltikdere, Karca, Solaklar, Hoçaş ve Kaşbıyıklar köylerinde bulunmaktadır. Kaya evlerinden oluşan yerleşim yerinde, kırmızı boyalı haç işaretlerine rastlanması; bazı evlerde şapel, rölik çukuru gibi uygulamalara yer verilmesi; Seben Kaya Evlerinin Erken Hıristiyanlık Döneminden, Orta Bizans Dönemine kadar kullanılmış olabileceğini akla getirmektedir. | |
 | |
| Solaklar Kaya Evleri Solaklar Köyü yakınında bulunan bu mağaraların ilçeye uzak- lığı 3 km civarındadır. Burada bulunan kaya evlerde 4-5 katlı birer Firik evidir. Dağ yamacında olduğundan tırmanmaya müsaittir. Ulaşımı kolaydır. | |
 | |
| Çeltikdere Bizans Kilisesi Seben ilçesi, Çeltikdere köyü yakınında bulunan kilise Orta Bizans Döneminin (M.S. 842 - 1204) klasik dini mimari şemasına uygun olarak haç biçiminde inşa edilmiştir. 9x13 m. ölçülerinde bir oturma alanına sahip olan kilise kesme taş ve tuğladan inşa edilmiş olup, batısındaki girişte narteski, doğusunda ise dışa taşkın 3 apsisi mevcuttur. Oldukça iyi korunmuş durumdadır. | |
 | |
| Yukarı Taşhan Aşağı Taşhan'ın kuzeyinde yer alan Yukarı Taşhan giriş kapısı üzerindeki kitabeye göre 1219 H.(1804) tarihinde Serbevvab Hacı Abdullah Ağa tarafından yaptırılmıştır. 2 katlı açık avlulu bir handır. Avlu etrafını saran kare kolon payeler ve yuvarlak kemerlerin teşkil ettiği revaklar çapraz tonoz örtülüdür. Revakların arkasında odalar sıralanmaktadır. Doğu yönünde beden duvarlarında çıkıntı teşkil eden cümle kapısı yuvarlak kemerli büyük bir eyvan şeklinde avluya açılmaktadır. Cümle kapısının iki yanında kemerli 2 dükkan bulunmaktadır. | |
 | |
| Akşemseddin Türbesi Göynük ilçesi, Gazi Süleyman Paşa Camisi avlusunda bulunmaktadır. Büyük ilim adamı ve Fatih Sultan Mehmed'in hocası olan Akşemseddin, 1459 tarihinde vefat ettikten sonra 864 H.(1464) yılında türbesi yapılmıştır. Altıgen planlı türbenin kesme taştan yapılmış beden duvarlarının her kenarında sivri kemerli niş içinde dikdörtgen ve ağaç söveli pencereler yer almaktadır. Pahlı saçak silmeleri ile nihayetlenen beden duvarları üstten kurşun kaplı kubbe ile örtülüdür | |
 | |
